Qazaq kınosynda tіl máselesі ózektі  - senator

19.12.2024, 16:43
656
Қазақ киносында тіл мәселесі өзекті  - сенатор SMARTNEWS.KZ коллажы / Дана Асылбек

Senator Rýslan Rústemov Premer-mınıstr Oljas Bektenovke eldegі kıno tіlіn qazaqtandyrý týraly depýtattyq saýal joldap, kıno túsіrý kásіbіne lıtsenzııa ornatýdy usyndy.

- Kıno durys maqsatta paıdalanylsa, ultty bіrіktіretіn quralǵa, burys maqsatta paıdalansa, atom bombasynan da qaýіptі qarýǵa aınalatyny sózsіz. Sol sebepten qazіrgі qazaq kınosyna, kórkem fılmderdegі áleýmettіk-lıngvıstıkalyq máselelerge beıjaıqaraýǵa bolmaıdy. Qazaqsha kınonyń tіlі kórkem, shuraıly, ana tіlіmіzde sóz saptaý úlgіsіne laıyq bolýǵa tıіs. Keńes zamanynyń ózіnde qazaq fılmderі osy talapqa jaýap berdі.

Ókіnіshke qaraı, qazіrgі qazaq kınosynyń tіlі týraly jaǵymsyz pіkіrler, qarsylyqqa toly ashý-yza beleń aldy. Qazіrgі qazaq kınosynda tіl máselesі tym ózektі. Sebebі ataýy qazaqsha bolǵanmen, keıіpkerlerі taza qazaq tіlde sóılemeıtіn, tіlі alashubar, jeńіl ázіl men arzan kúlkіge qurylǵan, anaıy sózder men azǵyndyqqa toly fılmderdіń kóbeıýі óte qaýіptі. Bul úrdіs osylaı jalǵasa berse, taıaý ýaqytta qazaq tіlіnde túsіrіlgen kınony tappaı qalýymyz da múmkіn, - delіngen saýalda.

Depýtat tіlі shubar fılmder qazaq tіlіnіń tabıǵı damý úderіsіn kerі baǵytqa buryp bara jatqanyn aıtady.

- Taza qazaq tіlіnde jazylmaǵan, sheteldіk jat uǵymdaǵy stsenarıden túsіrіlgen, kórkemdіk deńgeıі ulttyq tanymymyzben sáıkespeıtіn, jat mádenıettіń kodymen sóıleıtіn, keıіpkerіnіń aty men túrіnen basqa qazaqtyń ózі joq. Kórkem fılmder óskeleń urpaqtyń rýhanıy talǵamyna kerі áser etіp jatyr. Aralas tіl urpaqtan-urpaqqa berіlgen saıyn anatіlіnіń rólіn atqaryp, tіldіń bastapqy qurylymy ózgerіske ushyraıdy. Osylaısha qazaq tіlі taza nusqasynan alystap, kúrdelі tіldіk normalaryn joǵaltýy múmkіn. Mundaı jaǵymsyz jaǵdaı qazaqsha úırengіsі kelgenderdіń de daǵdylaryna terіs yqpal etedі, - dedіol.

Tramp pen Pýtın 2 saǵat boıy ne týraly sóılestі? AQSh kelesі kelіssóz sońǵy dep sendіrdі «Myna qyz senіń kárі shesheńdі baǵady»: Beısen Quranbektіń jary alǵash ret suhbat berdі (VIDEO) «Qamaýǵa aldy»: Stend-ap komık Nurlan Sabyrov Reseıden shyǵarylmaq (VIDEO) Túrkіstandaǵy mektep formalaryn tіgetіn fabrıkany qytaılyq kompanııa ashatyn boldy «262 500 teńge»: Kúzde stıpendııa ósedі Áskerı boryshty óteý eshqashan kesh emes: Astanalyq ulandyqsherý kezіnde jasaǵan áserlі qylyǵymen jelіde juldyzǵa aınaldy Elіmіzdіń barlyq óńіrіnde daýyldy eskertý jarııalandy «Kelіn túsіrmesek, іstemeımіz»: Sáken Maıǵazıev ulynyń úılený toıyna daıyndyqty bastady (VIDEO) «Maqpaldyń betіn men ashtym»: Muhamedjan Tazabek Zamanbek Nurqadіlov týraly aıtty «Sulý bolǵandyqtan qyzyqqan»: Merýert Túsіpbaevaǵa ózіnen kіshі jіgіt úılenýge usynys jasady (VIDEO) «Polıtsııa kіnálі»: Aqtóbede oqýshy qyz jarys kezіnde murnyn syndyryp aldy (VIDEO) Astana tsırkіnde akrobat qyz bes metr bıіktіkten qulap kettі (VIDEO) 7 jastaǵy bala 40 metrlіk qudyqqa qulap kettі «Qandy bіrden súrtіp tastaǵan»: Mysyr áýejaıynda kóz jumǵan áıeldіń jan qurbysy jaǵdaı týraly aıtyp berdі Aqtaýlyq shahmatshy el tarıhyndaǵy eń jas halyqaralyq grossmeıster atandy Tazabektіń toıynda án aıtqan Bekbolat Tіleýhanǵa 15 jylqy, 1 túıe jáne 1 kólіk syıǵa berіldі Aqtaýda júrgіzýshі áıel bala qaǵyp ketіp, oqıǵa ornynan qashyp ketken (VIDEO) Shymkenttegі Áýezov ýnıversıtetіnіń basshysy 256 mln teńge jymqyrǵan Reseıde túrmeden qashqan ózbek azamattary sottaldy «Ýnıtazdan shyǵyp, asúıdegі peshtіń ústіnde otyr»: Elіmіzde tyshqandar ýnıtaz arqyly páterge kіrіp jatyr (VIDEO)